05/06/11

VERBOS CON ALTERNANCIA (capítulo I): ela segue ou ela *sigue?


A lingua galega posúe unha serie de verbos que presentan alternacia vocálica no Presente de indicativo. Vexamos como se conxuga o Presente de indicativo do verbo seguir: eu sigo, ti segues, el/ela/vostede segue, nós seguimos, vós seguides, eles/elas/vostedes seguen. Con todo, para algúns falantes esta conxugación, presente no galego estándar, convive con outra que presenta un predominio da vogal -i- (por exemplo, ti *sigues, el/ela/vostede *sigue... eles/elas/vostedes *siguen), da cal debemos fuxir cando queiramos empregar a lingua con corrección.


Do mesmo xeito que se conxuga o Presente de indicativo de seguir, tamén se conxugan outros catro verbos máis, que son: mentir, ferir, sentir e servir (e por suposto, os seus derivados: malferir, consentir...). Polo tanto, temos que conxugar: eu minto, ti mentes, el/ela/vostede mente, nós mentimos, vós mentides, eles/elas/vostedes menten; eu firo, ti feres, el/ela/vostede fere, nós ferimos, vós ferides, eles/elas/vostedes feren; eu sinto, ti sentes, el/ela/vostede sente, nós sentimos, vós sentides, eles/elas/vostedes senten; e eu sirvo, ti serves, el/ela/vostede serve, nós servimos, vós servides, eles/elas/vostedes serven.


Ollo! porque o Imperativo é: sigue ti, seguide vós; minte ti, mentide vós; fire ti, feride vós; sinte ti, sentide vós e sirve ti, servide vós. Leva precisamente a vogal -i- para distinguirse da segunda persoa singular do Presente de indicativo.


Habemos seguir estudando outros verbos que presentan alternancia vocálica!





UNHA NOVA FERRAMENTA... o GALEGOBOOK


Esta semana os medios de comunicación recollían o nacemento dun novo proxecto que compila máis dun cento de libros en galego en soporte electrónico e de diversas temáticas: sociolingüística, terminoloxía, dialectoloxía... O Galegobook. Este proxecto, sen ánimo de lucro, a pesar de estar aínda en construción, pretende ser un espazo en que compartir e intercambiar impresións sobre os libros, aos cales se pode acceder comodamente consultando o seu índice de autores ou de obras.


Neste caso, e dado que este blog está orientado ao estudo da linguaxe administrativa (e xurídica) galega, indicaremos algunhas obras, recollidas no Galegobook, que vos poden ser útiles para o desenvolvemento do voso traballo:


a) (Breve) manual de estilo universitario, da autoría de Manuel Bermúdez. Dun xeito claro e resumido recolle información relativa aos signos de puntuación, ao deseño do documento, dá pautas sobre como conseguir que a escritura sexa fluída e, finalmente, achega unha bibliografía útil.

b) Libro de estilo do Concello de Santiago, elaborado polo Departamento de lingua do dito concello, recolle apuntamentos gramaticais, ortográficos, sintácticos, notas relativas ao estilo e tamén propostas de modelos de documentos frecuentes na Administración local, que poden ser moi aproveitables para mellorarmos a nosa lingua.

c) Manual de estilo do Concello de Tomiño, elaborado por José Luís Iglesias. Contén apuntamentos ortográficos, gramaticais e sintácticos.

d) Abreviaturas, siglas, símbolos e léxico, obra de Manuel Bermúdez. Nunhas poucas páxinas podemos atopar recollidas as abreviaturas, siglas, acrónimos, símbolos xunto cunha listaxe de palabras e expresións dubidosas.


e) Breve guía para unha linguaxe non sexista, da autoría da área de Igualdade da Universidade de Vigo. En 12 páxinas dáse indicacións de como utilizar unha lingua o menos sexista posible: utilizando os colectivos, os dous xéneros, etc.

f) Recomendacións para unha linguaxe non discriminatoria na administración pública, elaborado polo Servizo de Igualdade da Xunta de Galicia.



h) Criterios para o uso da lingua e Sobre a calidade da nosa lingua, obras coordinadas por Goretti Sanmartín Rei que ofrecen criterios linguísticos e normas de estilo para os escritos procedentes da Universidade da Coruña. Son dous libros moi recomendables.


j) Curso de linguaxe administrativa, coordinado por Manuel Rico. É o texto que se manexa nos cursos de linguaxe administrativa.


k) Manual básico de documentación administrativa, coordinado por Manuel Rico e moi utilizado nos cursos de Linguaxe administrativa ofertados pola Secretaría Xeral de Política Lingüística.

l) Manual de documentos administrativos, editado polo Servizo de Publicacións da Universidade da Coruña, achega modelos de documentos.

m) Manual básico de documentación administrativa e xurídica, coordinado por Xoán Rivas é de interese xa que achega modelos de documentos xurídicos.


n) Termos esenciais de dereito constitucional (galego-castelán), elaborado por Begoña López e Xusto Rodríguez.

ñ) Glosario de termos xurídicos dubidosos (castelán-galego), elaborado por Martín Ramos Ínsua. A pesar da súa brevidade, é moi útil.

Parabéns pola iniciativa e esperamos que o Galegobook siga sumando libros!