01/05/11

UN AGASALLO... PARA CELEBRARMOS O DÍA INTERNACIONAL DO LIBRO

Aínda que un pouco tarde, disque (e non *dis que) máis vale tarde que nunca...


Nesta ocasión caeu nas miñas mans un clásico da literatura italiana, a tradución ao galego de Seda, de Alessandro Baricco, publicada pola editorial Rinoceronte no ano 2006, a cal nos vai servir para falar de dous xentilicios moi presentes na vida cotía e que ás veces se utilizan incorrectamente. Transcribo un capítulo:


"Hervé Joncour partiu cara ao Xapón a principios de outubro. Cruzou a fronteira francesa preto de Metz, atravesou as rexións de Württemberg e Baviera, entrou en Austria, foi en tren a Viena e a Budapest para acto seguido proseguir ata Kiev. Percorreu a cabalo dous mil quilómetros de estepa rusa, atravesou os Urais, entrou en Siberia, viaxou durante corenta días ata chegar ao lago Baikal, que a xente do lugar chamaba "o derradeiro". Bordeou o río Amur, costeando a fronteira chinesa ata o océano, e cando chegou ao océano ficou no porto de Sabirk dez días, ata que un barco de contrabandistas holandeses o levou a Cabo Teraya, na costa oeste do Xapón. O que atopou foi un país en desordenada espera dunha guerra que non daba estoupado. Viaxou durante días sen ter que facer uso da habitual prudencia, posto que parecía que o mapa dos poderes e as redes de control se disolveran ao seu redor ante a inminencia dunha explosión que as ía redeseñar totalmente. En Shirakawa, atopouse co home que o debía levar onda Hare Kei. Ao cabo de dous días a cabalo enxergaron a vila. Hervé Joncour continuou a pé para que a nova da súa chegada á aldea puidese chegar antes ca el."


a) Debemos ter en conta que o xentilicio (ou nome das persoas que habitan nun lugar) do Xapón é xaponés para o xénero masculino e xaponesa para o feminino. Pero, tamén podemos utilizar nipón, nipoa (ollo! non *nipona). Por ex. Esa xaponesa/nipoa fala moi ben o galego.


b) No caso dun habitante da China, falamos de chinés e chinesa, formas que funcionan ben como adxectivos (por ex. Gústame a comida chinesa) ben como substantivos (por ex. Ese home é chinés). Cómpre lembrar que chinés tamén é o nome que se lle dá a cada unha das linguas faladas na China (por. ex. Hei aprender chinés mandarín). A forma chino resérvase para referirse ao porco, quino, cocho, marrán...

Rematamos desexándolle unha rápida recuperación ao país nipón!