22/09/14

UNHA CUESTIÓN DE NÚMERO... CAFÉS E REIS


Desta volta imos facer unha pequena reflexión sobre a formación do plural das palabras rematadas en vogal ou ditongo. Estes días puiden ler nun bar un anuncio publicitario exposto na rúa que dicía *cafeses; na mesma semana escoitei un anuncio radiofónico promocionando un coñecido parador compostelá, que falaba do "hostal dos *Reises Católicos". Para evitarmos este tipo de erros lingüísticos, que poden afear a publicidade de calquera establecemento, cómpre recordar que todas as palabras rematadas en vogal (café) ou ditongo (rei) forman, na lingua galega, o plural en -s e nunca en -es. Deste xeito, temos que falar de cafés, sofás, aulas, reis, leis, etc.

Aproveitando esta indicación, recollemos un cadro resumo sobre a formación do plural, que podedes ampliar consultando as Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego.


CONTEXTOS
FORMACIÓN DO PLURAL
EXEMPLOS
 →  Palabras rematadas en vogal ou ditongo
 engaden –s
 sofá-sofás
 rei-reis
 →  Palabras rematadas en vogal + -n

 engaden –s
 camión-camións
 reunión-reunións
 →  Palabras rematadas en –r ou –z
 engaden -es
 trailer-traileres
 nariz-narices
 →  Palabras agudas rematadas en –s
 engaden -es
 noiés-noieses
 cempés-cempeses
 →  Palabras graves rematadas en –l
 engaden -es
 débil-débiles
 fácil-fáciles
  →  Monosílabos rematados en –l
 engaden -es
 mel-meles
 mal-males
  → Polisílabas agudas rematadas en -l
 engaden -is e
 perden o –l
 cadril-cadrís
 animal-animais
 cruel-crueis
  → Palabras graves ou esdrúxulas rematadas en -s ou graves rematadas en –ns
 mantéñense
 invariables
 o lapis-os lapis
 o luns-os luns
 → Palabras rematadas en -x [ks]
 mantéñense
 invariables
 fax-os fax
 tórax-os tórax

1 comentario:

Voz en off dixo...

Benvida! Sempre é bo repasar!